Legenda
Sangkuriang
Dicaritakake nak Raja Sungging Perbangkara
lunga berburu. Ning tengah hutan sang Raja buang pipis sing ditadahi ono ing
godhong caring. Ono babi hutan jenenge Wayung sing isih topo pengen dadi
manungsa ngombe banyu pipis iku, Wayung sing meteng lan nglahirke bayi ayu.
Bayi iku digawa neng keratin karo bapake lan diparingi jeneng Dayang Sumbi
alias Rarasati. Akeh Raja sing pengen minang, naming rak ono sing ditampa.
Akhire kathah raja ingkan saling perang.
Dayang Sumbi banjur ngasingke awake dhewe ono ing bukit dikancani asu lanang,
jenenge Tumang. Nembe asik nenun, torak sing dienggo nenun kain tiba ing
ngisor. Dayang Sumbi merga ngrasa males, ngucap tanpa dipikir dawa, deweke
ngucap barang sapa iso mbalikke torak sing tibo mau, nak wong lanang bakal
dijadike bojone. Tumang mbalikke torak lan diparingke marang Dayang Sumbi.
Dayang Sumbi akhire nglahirke putra sing
diparingi jeneng Sangkuriang.
Pas Sangkuriang berburu ono ing hutan,
Tumang dikongkon ngoyak babi wadon Wayung. Marga Tumang ora manut banjur
dipateni dening Sangkuriang. Atine Tumang diparingke marang Dayang Sumbi,
banjur dimasak lan dipangan. Sakwise Dayang Sumbi ngerti nak sing dipangan iku
atine si Tomang, Dayang Sumbi dadi murka lan ngepruk sirahe Sangkuriang karo
sendok sing digawe seko tempurung kelapa nganti gawe bekas lecet.
Sangkuriang banjur lunga ngembara muteri
dunia. Saksuwine mlampah menyang wetan akhire tekan daerah kulon meneh lan ora
sadar wes balik ono ing panggonane Dayang Sumbi, panggone ibune. Sangkuriang
orak ngenali nak putri ayu sing ditemoni iku Dayang Sumbi – ibune dewe. Merga
padha rak ngertine banjur kedadean padha saling tresna. Ora sengaja Dayang
Sumbi ngerti nak Sangkuriang iku putrane dewe, merga anane tandha lecet ing
sirahe Sangkuriang. Nanging Sangkuriang rak gelem terimo lan ngeyel njaluk rabi
karo Dayang Sumbi. Banjur Dayang Sumbi nyuwun marang Sangkuriang supadhos
digawekke perahu lan tlogo kanggo mbendung kali Citarum , diparingi wektu
sewengi. Sangkuriang nyanggupi.
Banjur digawe perahu seko wit sing tukul
ono ing wetan, tunggul/pokok wit iku malih dadi gunung Ukit Tanggul. Rantinge
dikumpulke ono ing kulon lan dadi Gunung Burangrang. Dibantu karo guriang ,
bendungan iku wes meh dadi. Tapi Dayang Sumbi nyuwun marang Sang Hyang Tunggal
supadhos maksude Sangkuriang iku rak kedadean. Dayang Sumbi banjur nyebarke
irisan boeh raring (kain putih tenunane), pas iku srengenge metu saka wetan.
Sangkuriang jadi wedhi, ing angkara murka bendungan sing ono ng Sanghyang
Tikoro dijebol, sumpelan aliran kali Citarum dibalangke marang wetan lan dados
awujud Funung Manglayang. Banyu Talogo Bandung akhire asat meneh. Prahu sing
digawe karo susah payah iku dipancal menyang lor lan malih wujud dados Gunung
Tangkuban Prahu.
Sangkuriang trus ngoyak DAYANG Sumbi sing
mendadak ngilang ono ing Gunung Putri lan malih wujud jadi kembang jaksi.
Sangkuriang dhewe sakbare tekan ono ing panggonan sing diarani Ujung berung
akhire banjur ngilang marang alam ghaib (ngahiyang).
Tidak ada komentar:
Posting Komentar